Kimi zaman duyguları ifade ederken, kimi zaman bir şairin dizelerinde rastlayabileceğimiz kelebekler, hem vücut yapıları hem de yaşamlarıyla insanlığın dikkatini en fazla çeken canlılar arasında geliyor. Rengarenk kanatları, zarif duruşları ile hemen herkesin sevgisini kazanan kelebekler, doğanın bizlere sunduğu eşsiz güzelliklerden sadece biri.
Yumurtadan tırtıl olarak çıkan kelebekler, bir müddet sonra kozasını örer ve koza içindeki yaşamın ardından kozayı yırtarak yetişkin bir kelebek ortaya çıkar.
Başkalaşımı, yaşamın içinde farklı bir boyuta dönüşebilmeleri, onların kendi yaşamımızla ilişkilendirilmesini sağlar. Pek çok şairin dizelerine, yazarların romanlarına konu edinmesinin, güzelliği kadar yaşamındaki başkalaşımının da etkisi olduğunu söylemeliyiz.
Kelebekler Harika Vücut Yapılarına Sahiptir
Pul kanatlılar grubunda yer alan kelebeklerin vücut yapıları, kiremit dizilişli ve renkli, gözle zor görülebilecek pullara kaplıdır. Pullar çok hassas ve uçları yassılaşmış kıllardır ve çok küçük bir sarsıntıda bile kopabilirler. Kelebeklerin en dikkat çeken bölümleri ise kanatlarıdır. Rengarenk kanatlar, kimi zaman estetik desenlerle bezenmiş, kimi zaman bir renk cümbüşünü andırır. Kanat büyüklükleri türlerine göre değişmekle birlikte, diğer kanatlılara oranla uçuşları daha yavaştır.
Ağız yapıları emici tipte bir hortumu andırır. Kullanılmadığı zamanlar bir helezon biçiminde kıvrılır ve başının alt tarafına toplanır.
Kelebekler Nasıl Ürer?
Kelebeklerin çoğalması yumurta ile gerçekleşmektedir. Dişiler, yumurtalarını tek tek veya gruplar halinde ağaç kabuklarına, yaprakların üzerine yapıştırırlar. Yumurtalardan çıkan larvalar hemen kelebeğe dönüşmezler, doğada başkalaşımın en iyi örneklerini oluşturan kelebekler, yumurtadan çıktıklarında henüz tırtıl olarak adlandırılacaktır. İlkbaharda kabuğunu yırtarak dışarıya çıkan tırtıllar, besin aramaya çıkarlar.
Tırtıl Dönemi
Bu dönem kelebekler için oldukça önemli bir dönemi kapsar. Çünkü yumurta kabuğunu yırtarak dış dünyaya adım atan tırtıllar asla doymak bilmeyen bir öğütücü gibi çalışırlar. Üç çift göze sahip olan tırtıllar 2 ile 5 çift arasında değişen karın bacaklarına sahiptirler. Oldukça hızlı beslenen bu küçük öğütücüler için bu dönem 4 yada 5 kez deri değiştirmelerine neden olacak ve normal iriliğe ulaşınca alt dudağa dökülen ipek salgı bezleri hızla çalışarak kendilerine koza öreceklerdir.
Koza İçindeki Dönem
Koza içindeki bekleyiş aynı zamanda gerçek bir başkalaşıma sahne olur. Koza içindeki bu döneme pupa durumu olarak da adlandırılır. Bir müddet sonra pupa kabuğunu yırtacak ve kozadan rengarenk kanatlarıyla adeta yeni bambaşka bir canlı çıkacaktır. Yırtılan kozadan çıkan kelebek kanatlara sahip olsa da hemen uçamaz. Çünkü kanatlarındaki damar yapısının kanla dolması ve bu damar yapısının güçlenebilmesi için birkaç saat gerekmektedir.
Kelebeklerin Ömrü Ne Kadardır?
Yanlış olarak bilinen bir bilginin de cevabını vermek gerekiyor. İki fazdan oluşan başkalaşımlarını hesaba katmadan tüm kelebeklerin ömürlerinin bir gün olduğunu söylemek çok zordur. Ancak kelebek olduktan sonra bir gün yaşayan türlerin olduğu bilinmekle birlikte büyük bir bölümü 1 – 2 aylık bir ömre sahiptir. Hatta bunlardan kış uykusuna yatan türlerini bile saymak mümkün. Hayatları birkaç mevsim süren bu kelebeklerin büyük bölümü daha sıcak bölgelere göç eder.
Kuşların aksine bütün kelebeklerin göçleri tek yönlüdür. Bu kelebek türleri yüzlerce kilometrelik yolu uçabilecek güce sahip kelebeklerdir.
