Bilim insanları alet kullanımının insanlara özgü belirleyici bir özellik olduğunu düşünüyorlardı ama yapılan araştırmalar hayvanlar aleminde kara, hava ve denizde usta araç kullanıcılarının olduğunu gösteriyor. İnsanlara özgü bir davranış olan “araç kullanımı”nın hayvanlar tarafından da gerçekleştiriliyor olması insanların araç kullanımının nasıl köken aldığına dair çalışmalara ışık tutacaktır.
Hayvanlar; besin toplama, kişisel bakım ve eğlence gibi amaçlar için alet kullanırlar. Asıl olarak yalnızca insanlara özgü olduğu düşünülen alet kullanımı ileri düzeyde gelişmiş bir zekâ seviyesi gerektirir. Pek çok kuş türünün alet kullandığı tespit edilmiştir. Bu davranış aynı zamanda yunuslar, filler, susamurları ve ahtapotlarda da gözlemlenmiştir. Nadiren de olsa hayvanların kendi aletlerini geliştirdikleri de görülmüştür.
Primatlar
Primatlar bir daldaki yaprakları ve dalları koparır ve bir sopanın ucunu sivrilterek silah yapabilirler. Ayrıca, primatların sopa ve taş kullandıkları da gözlemlenmiştir.
Şempanzeler
Şempanzeler insanlığın yaşayan en yakın akrabalarıdır. Fildişi Sahili’nde 4300 yıl öncesinden kalma taş çekiçler bulunmuştur. Bu taş çekiçlerin insan yardımı olmadan şempanzelerin kendileri tarafından yapıldığı ve kullanıldığı belirlendi. Ayrıca şempanzelerin birçok farklı araç geliştirip kullandıkları da şu anda bilinmektedir.
Kargalar
Araştırmacılar kargaların beyinlerinin Ezop öykülerindeki gibi olağanüstü olabileceklerini keşfettiler. Kargalar; ince dallarla, yapraklarla ve hatta kendi tüyleriyle olağanüstü işçilikler yapabilmektedir. Ayrıca araştırmacılar, kargaların yuvalarını inşa ederlerken de birçok aracı ve tekniği kullanırlar.
Orangutanlar
Vahşi orangutanlar, yırtıcıları savuşturmak için yaprak demetleri ve ıslığı kullanmaktadırlar. Islık hayvanların iletişimlerine yardımcı olmak için ilk kez araç olarak kullanılmaktadır. Bu ıslık davranışı nesilden nesile de geçmektedir. Bir bilginin sonraki nesillere geçmesinin de bize özgü bir şey olmadığı görülmüş oldu.
Yunuslar
Yunuslar denizlerin beyni olarak meşhurdur ve bilim adamları son zamanlarda onların da alet kullanan işkolikler olabileceklerini keşfetti. Avustralya’daki, şişe burunlu yunuslar gagalarında deniz süngerleri taşırlar. Bu sayede avcılıkla daha fazla zaman harcamaktadırlar. Ayrıca gagalarındaki bu süngerler, okyanus tabanlarındaki kumlarda gizlenen avlarıda çıkarmada işe yaramaktadır.
Goriller
Goriller yetişkin bir adamdan kabaca 10 kat daha güçlüdür. Goriller sadece olağanüstü güçleriyle değil olağanüstü beyinlere de sahip. Yabani goriller, bataklıkları ve derin yarıkları geçmek için derme çatma köprüler kullanmaktadırlar. Ayrıca, su derinliğinin boylarını aşıp aşmadığını ölçmek için çalıları kullanmaktadırlar.
Ahtapotlar
Ahtapotlar, hindistan cevizi kabuklarından taşınabilir zırh yapmaktadırlar.
Makaklar
Lopburi, Tayland Budist tapınağının yakınında yaşayan makakların, ağızlarını temizlemek amacıyla diş ipi olarak kullanmak için ziyaretçilerin saçlarını çektikleri bilinmektedir. Bu saçları ileri geri hareket ettirerek makaklar dişlerini temizlemektedirler.
Kemirgenler
Kemirgenler, yiyecek elde etmek için tırmığın nasıl kullanılacağını öğrenebilirler. Tırmık kullanmayı öğrenen fareler bu sayede yiyecek bulmada rakiplerinin bir adım önüne geçebilirler.