Veganların başlattığı bir imza kampanyasında, Migros Genel Müdürlüğü’nden, veganlar olarak bakımını üstlendikleri kedi ve köpeklerin “sağlıklı yaşamaları ve diğer hayvanların etlerini tüketmemeleri için” vegan mama satışının başlatılması istendi.
Kampanya metninde, “Kendimiz yemediğimiz ve tüketmediğimiz diğer hayvan bireyleri, kedi köpeklere yedirmek etik olmuyor. Vegan bir kedi köpek mamasını yurt dışından kargo ile satın almak, tek bir birey için çok yüklü bir maliyet oluşturmaktadir. Bizler tüm hayvan bireyleri eşit görüyoruz ve sorumluluğumuz altındaki kedi köpekleri de bu beslenme tarzından mahrum etmek istemiyoruz” denildi.
İşte bu kampanya ile birlikte sahibi olduğumuz evcil hayvanları vegan beslemenin ne kadar etik olduğu konusu gündeme geldi. Özellikle twitter başta olmak üzere çeşitli sosyal medya ortamlarında da geniş bir ilgi gördü ve çeşitli tartışmalar yaşandı.
Veganlara göre evcil hayvanların vegan mamalarla beslenmesi son derece doğal ve gerekli. Bunu şöyle açıklıyorlar;
– Evlerimizde beslediğimiz hayvanlardan bahsettiğimizde doğadan bahsetmek çok güç. Bakımlarını üstleniyoruz ve bu bize belli bir miktar sorumluluk yüklüyor. Söz konusu kedileri ve köpekleri vegan beslemek olduğunda bunun doğal olmadığı dile getiriliyor. Oysa vegan mamayla vegan olmayan mama arasında tercih yaptığımızda doğal olmayanla doğal olan arasında tercih yapmıyoruz. Evde kedi-köpek beslemek doğal değil, marketten paketler içerisinde mama almak da doğal değil. Doğal olmayan iki seçenek arasında seçim yapıyoruz ve burada üzerimize düşen şiddetsiz ve etik olarak uygun olanı seçmek.
-Bakımını üstlendiğimiz bir insana yemek yapmak istiyorsak bu yemeği vegan yiyeceklerden yapmakla yükümlüyüz ama dışarıda o kendi kendine hayvansal ürünler yerse buna müdahale edemeyiz. Hayvanlarla ilgili durum da böyle, biz alıyorsak, biz sağlıyorsak bitkisel sağlamak zorundayız.
Buna karşı çıkanlar ise şunları söylüyor;
“vegan yiyecekler evcil hayvanlarımıza uygun değildir, onları et yemenin keyfinden yoksun bırakır, ayrıca damak tadı seçimlerine de ters düşer. Bu yüzden bunu yapmak insanlık dışıdır. Vejetaryen yiyecek kedi ve köpek sağlığına zararlıdır, kediler etçildir, kedi ve köpeklerin vejetaryen beslenme ile sağlıklı olabileceğini gösteren yeterli araştırma yok.”
“Evcil hayvan mamasındaki et insan tüketimi için öldürülen hayvanlardan elde edilen yan ürünlerdir, bu yüzden de eğer bir ahlâki ikilem varsa bile insan tüketimine kıyasla bu ikilem daha azdır.”
İşte bu tartışmalar özellikle evcil hayvan besleyenler arasında kafaların karışmasına yol açtı. Hatta kendisi vegan olanların bir bölümü de “acaba kedimi/köpeğimi vegan beslersem doğru yapmış olur muyum?” sorusunu kendilerine sormaya başlıyor.
Olaya neresinden bakarsanız bakın, her iki görüşü savunanların da kendilerine göre haklı olduğu taraflar var. Açıkçası içinden çıkılması zor olan bir durum.
Ben bir vegan değilim ama vegan olan/olmayan herkesin düşüncesine ve felsefesine saygı duyarım. İsteyen et yer isteyen ot yer, o kendi bileceği bir iş.
Ancak daha önce de köpekten kaplumbağaya kadar çeşitli hayvanlar beslemiş ve şu anda kedi sahibi bir hayvansever olarak diyebilirim ki;kendi beslenmemiz hakkında karar verelim ama evimizde beslediğimiz dostlarımızın damak tadına çok karışmasak…
Kendi dünya görüşlerimizi evcil hayvanlara empoze etmenin çok doğru olmadığını düşünüyorum. Tabii karar sizin.
NOT: Veganlık her türlü hayvansal ürünün dışlandığı bir beslenme ve hayat tarzı olarak kabul ediliyor. Veganizm, et ve süt ürünleri ile birlikte hayvan kaynaklı yumurta, balın yanı sıra deri, süet, yün ve ipek gibi ürünleri de reddediyor. Veganlığın temeli hayvan haklarına saygı olarak gösteriliyor. (İlhan İLMENÖZ)
