Hem tadı hem de besleyici özellikleriyle doğrudan enerji veren bal, mucizevi bir besin olduğu kadar, hemen herkesin merak ettiği arılar nasıl bal yapar sorusunu da beraberinde getiriyor. Bu yazımızda merakınızı biraz olsun gidermeye çalıştık ve arılar nasıl bal yapar, sizler için araştırdık.
Bal, arılar tarafından binlerce çiçekten toplanan bal özü ya da nektar olarak adlandırılan maddelerin yutulması ve arıların sahip olduğu ikinci mide olan bal midesinde salgıladıkları invertaz enzimleriyle kimyasal değişime uğratarak, kovandaki peteklere yerleştirdikleri çok özel bir besindir.
Ancak bu işlem sanılanın aksine, bu küçük canlıların çok uzak mesafelere kanat çırpmaları ve pek çok engelin, düşmanın aşılmasıyla elde edilebilen bir süreçtir. Söz gelimi bir kilogram bal elde edebilmek yaklaşık olarak 40 bin işçi arının 1 milyon kez çiçeğe konması anlamına gelmektedir. Bu süre zarfından arılar binlerce kilometrelik mesafeler kat etmiş olurlar. Bal arıları iki mideye sahiptir. İlki yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli besinlerin vücuda alındığı mide, ikincisi ise bal üretilebilmesinde kullandıkları ve bal midesi olarak adlandırılan sindirim organıdır.
Bal özünün gerçek bala dönüştürülmesi için bal arılarının bal midesinde salgıladıkları intervaz enzim, nektarın kendisini oluşturan sakarozun inversiyona uğrayarak früktoz ve glikoz olarak basit şeker haline getirilmesidir. Balın bildiğimiz şekerlerden en büyük farkı ise şekerin sindirim sistemimizde değişime uğradıktan sonra kana karışmasıdır. Ancak mucizevi besin olan bal, sindirimde herhangi bir değişime uğramadan kana karışır. Çünkü bal basit şekere dönüştürülmüş ve hazır bir besin olduğu için sindirime gerek kalmadan doğrudan kana taşınabilen bir besin türüdür. Ilık suya karıştırılan balın içilmesinin hemen ardından vücutta kana karışan benzersiz bir enerji deposu olduğunu unutmamak gerekiyor.
İnversiyona uğrayarak petek hücrelerine doldurulan bal, fermantasyonun önlenebilmesi için bal arıları tarafından kanat çırpılması yoluyla yeterli miktardaki su buharlaştırılır ve daha yoğun bir kıvamdaki severek tüketilen bal hazırlanmış olur. Üzeri bal mumundan oluşan bir kapakla örtülen bal, yıllarca bozulmadan saklanabilecektir. Sağlanan özel havalandırma sistemiyle gerçek tadına ve kıvamına ulaşan bal, eşsiz lezzeti ve harika kokusuyla hemen herkesin severek tükettiği besleyici özelliği yüksek bir enerji kaynağıdır.
Bal arıları tarafından üretilen mucizevi besinin, hem rengini hem de tadındaki farklılıklarını toplanan nektarlar belirler. Arıların ulaşabilecekleri mesafeler içinde bulunan çiçeklerin türleri, aynı zamanda balın özelliklerini de oluşturmaktadır. Bal, hoş kokusunu ise yine çiçeklerin aromalı volatin yağı olarak adlandırılan maddeden almaktadır.
