HAYVANLAR DA BİRER CANLIDIR
Hayvanlar da birer, canlıdır. Bizlerin nasıl temel yaşama hakları varsa, onlarında bizim kadar bu hakları vardır. Ülkemizde geçte olsa artık hayvan hakları konusunda iyice bilinçlenmiş bir toplum var. Sivil toplum örgütlerinin öneminin ve ülkemiz adına ne kadar gerekli olduğunun yeni yeni önem kazandığı son zamanlarda hızla güçlenen ve seslerini herkese duyurmaya başlayan bir grupta hayvan hakları savunucuları.
Dünya üzerinde hayvan hakları üzerinde ilk çalışmalar 1825’te İngiltere de dernek tarafından başlamıştır. Bu derneğin faaliyetlerinden yaklaşık bir asır sonra 1931 yılında farklı ülkelerde kurulan hayvan hakları derneklerinin faaliyetleri sonucu 4 Ekim günü “Hayvan Hakları Koruma Günü” olarak ilan edilmiş ve tüm dünyada kutlanılmaya başlanmıştır. Hayvan hakları konusu dünya gündemine kapsamlı olarak ilk kez; 15 Ekim 1978 tarihinde Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü-UNESCO’nun girişimiyle ilan edilen Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesi ile gelmiştir. Türkiye’de hayvan hakları konusunda faaliyet gösteren ilk dernek 1955 yılında Ankara’da kurulmuştur. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne uyum süreci kapsamında hayvan hakları konusu 2000’li yıllarda ilk kez ciddi şekilde gündeme gelmiş ve Türkiye’de hayvan hakları 2004 yılında bir yasa ile koruma altına alınmıştır. Fakat bu koruma amaçlı ve ileri bir adım olarak kabul edilebilecek yasanın da eksiklikleri göze çarpmaktadır. Uşak’ta hayvan hakları konusunda yaptığı çalışmalarla bilinen Nebahat Avcu’nun ifadesiyle bu alandaki en büyük eksiklik; hayvanlara kötü muamelenin ceza kapsamında değil de, kabahatler kapsamında ele alınmasıdır. Hayvanlara karşı gazetelerden her gün okuduğumuz işkence, cinayet, tecavüz ve benzeri iğrenç saldırılar kabahatler kapsamında ele alındığı için, bu tür saldırıları gerçekleştiren ruhsal durumları sıkıntılı insanlar ufak para cezaları ile kendilerini güvence altına alabilmekte ve yeni saldırılar için cesaretlenmektedirler. Oysa bu konunun ceza kapsamına alınması ve para cezasının ötesinde daha kapsamlı cezaların verilebilmesi durumunda bu konudaki duyarlılık artacak ve cezalar gerçekten caydırıcı olabilecektir. Ayrıca Avcu’nun ifadesiyle Türkiye’deki yasal düzenlemede sahipli hayvanlara daha fazla yer verilmeli ve sahipli hayvanlar yerel yönetimler tarafından kayıt altına alınarak, kontrolleri yıllık olarak yapılmalıdır. Benzer şekilde sahipleri tarafından hayvanların dışarı atılmaları önlenmeli ve ceza uygulamalarında sadece çevre müdürlükleri ve de tam yetkili olarak görevlendirilmelidir.
Bir zamanlar hayvanın da hakkı mı olur zihniyeti vardı ülkemiz de. Şükürler olsun o günleri atlattık ama hala halledilmesi gereken pürüzler var. Ama şunu unutmamak lazım hayvan sevmeyen insanda sevemez. Peki, hayvan hakları kanunda neler var? Toplamda beş kısımdan oluşan 33 maddelik hayvanları koruma kanunumuz mevcut. Bu Kanunun amacı; hayvanların rahat yaşamlarını ve hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını, her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamaktır. En önemlilerinden biri ise; 5199 numaralı Hayvanları Koruma Kanunu’nda bakıma muhtaç olan hayvanların evden atılamayacağını belirten madde var. Yani, ev hayatına alışmış, yaşlı veya sağlık sorunları olan hayvanları sokağa atmak suç. Eğer evde baktığı hayvanı sokağa atan birine karşı şahitler bulur ve fotoğraf ya da kamera görüntüsü alabilirseniz bu kişi ile ilgili suç duyusunda bulunabilirsiniz.
Genel olarak ülkemizde problem olan bir kaç başlığı inceleyerek sizlerler paylaşmak istedik.
Lütfen bu konularda bilinçlenelim ve paylaşalım.
Hayvanlara çarpınca ne yapmak lazım?
Kazalar maalesef başımıza gelecek en kötü olaylardan biridir. Çarptığınız canlının herhangi bir önemi yok. Oldu da bir hayvana çarptınız. Yeni çıkan yasa uyarınca arabanızla çarptığınız hayvanları veterinere götürdüğünüzde bütün masraflar trafik sigortanızca karşılanıyor. Trafikte bazı insanlar sabırsız, acımasız, anlayışsız olsa da lütfen siz onlar gibi merhametsiz olmayın. Bir insana nasıl merhamet ediyorsanız, bütün canlılara da aynı merhameti gösterin lütfen.
Apartmanda hayvan beslenir mi?
Her apartmanın bir yönetmeliği var. Önce yönetmeliğe bakmak hayvan sahipleri için en gereklisi olacaktır. Bazı sözleşmelerde, çiftlik hayvanlarının evde beslenmesi yasaktır gibi bir maddeler bulunuyor. Bunlara kedi ve köpek de dâhil! Bu madde varsa onun kaldırılması için çoğunluğu sağlayabilirsiniz. Maddeler değiştirilebilir.
Hayvan ses çıkartınca komşu şikâyetlerinde neler yapılır?
Gürültü ve tüy sorunu görünürde en sık rastlanan sebep. Bazıları köpeklerin yürürken çıkardığı tırnak sesinden bile şikâyetçi olabiliyor. Öncelikle; belediyeye yapılan şikâyetlerde hayvan sahiplerinin endişesi zabıtaların gelip hayvana el koyacağı yönünde oluyor. Zabıtanın böyle bir hakkı yok. Bu konut ihlaline girer ve cezası var. Eğer hijyen kurallarını ihlal ediyorsanız, zabıtanın sadece uyarma hakkı var. Zabıta uyarısı alanların yapması gereken tek şey, hayvan ya da hayvanlarının aşı karnelerini, varsa eğitim sertifikalarını alıp size ait olduklarını göstermektir. Hepsi bu kadar! Hayvan sahiplerinin ihmal etmemesi gereken en önemli konu aşı karnesine sahip olmaktır.
Barınaktan hayvan sahiplendirme nasıl olur?
Barınakların sahiplendirme sistemi genelde çocuk esirgeme kurumu gibidir. Hayvanların yaşayacağı mekânı gösteren içinde sizin de bulunduğunuz video veya fotoğrafları da ibraz etmeniz gerekecektir. Gerekli durumlarda yani video veya fotoğraf tatmin edici gelmediyse, yaşanılan yeri yakından görüp tetkik edebiliyorlar. Hayvanlar genelde terkedilen veya sokak hayvanlarından oluştukları için bir kere travma yaşamış bir hayvana tekrar böyle büyük bir acı yaşatmamak adına sahiplenecek kişi veya kişileri tanımak, emin olmak gerekiyor. Ayrıca sizden bazı evraklar istenecektir. Ev için sahiplenecekseniz; isminize kayıtlı adresi gösteren ikametgah, su, telefon, elektrik faturası ve sizin hakkınızda bilgi verebilecek en az iki referans göstermelisiniz. İş yeri için; vergi levhası gereklidir. Sonrasında bazı prosedürlerden geçmeniz gerekiyor. Tekrar terk edilmeyeceklerinden, çok iyi bakılacaklarından emin olunduğunda sahiplendiriliyorlar. Ayrıca hayvan sahiplenen aile, hayvanın sahiplenildiği barınağa ihtiyaç malzemesi (Kuru mama, yaş mama, makarna, ilaç, aşı vb.)yardımı yapmak zorundadır. Çünkü barınaklar gönüllü çalışan kurumlardır.
Çocuklar ve Evcil Hayvanlar
Çocuklara küçük yaştan itibaren hayvan sevgisi aşılamak her anne babanın görevi olmalıdır. Bir hayvanla birlikte yaşayan çocukların daha zeki, insan ilişkilerinde daha kuvvetli bağ kurabilen, paylaşmayı bilen çocuklar olarak yetiştiği ispatlanmıştır. Ayrıca hayvanların da çocuklara zarar vermemesi, onları sahiplenmeleri, yardım etmeleri çocuğunuzun en iyi dostu olabileceğinin de göstergesidir. Eğer evde bakamayacaksanız veya alerjik bir sağlık sorunu söz konusuysa bu hayvan sevmeye engel değil. Sokak hayvanlarına bir tas su, bir kap mama vermenin mutluluğunu çocuklarınıza yaşatabilir, hayvan sevgisini bu yolla da aşılayabilirsiniz. Unutmamak gerekir ki hayvanlar insanı karşılıksız severler. Hayvanların, insan yaşamında büyük önemi vardır.
Öğrenin, Öğretin, Paylaşın, Koruyun !
İlk evcilleştirilen hayvanların köpek olduğu sanılıyor. Sonraki zamanlarda ise koyun, keçi, at, boğa, tavuk ve kedi gibi hayvanlar evcilleştirilmiştir. Her canlının, doğadaki dengenin korunmasında bir rolü vardır. Soyları bilinçsizce tüketilen canlılardan sonra, doğada büyük sorunlar yaşanmaya başlamıştır. Artık günümüzde, nesilleri tükenmekte olan hayvanları korumak için büyük gayretler gösterilmektedir. Sevgili arkadaşlar! Hayvanlara işkence yapmak bir insanlık suçudur. Hayvanlara acımayanların, insanlara hiç acımayacağını söylüyor bilim adamları. Zor durumda kalmış hayvanlara mutlaka yardım etmeliyiz. Kuşların, karıncaların yuvalarını bozmak, yumurtalarını almak çok kötü bir davranıştır.
Hayvanları korkutup ürkütmek, sapanla kuş vurmak, şakadan da olsa, istemedikleri gibi davranmak da kötüdür. Bakımını üstlendiğimiz hayvanların yiyeceklerini, içeceklerini düzenli vermeli, aşılarını yaptırmalıyız. İnsan hakları varsa, hayvan hakları da vardır. Bunu unutmayın.
