Kuşlar

Kaz Türleri, Akılsız (?) Zannedilen Kazlar ve Kaz Yapısı

1.7/5 - (3 votes)
Kazların akılsız olduğuna dair halk arasında beslenen inanışın gerçekle ilgisi yoktur. Yapılan tetkikler kaz türlerinin çoğunun kuş ölçülerine göre ortalamadan üstün zekalı olduğunu göstermiştir. Tehlike karşısında da işlerini bilirler. Hele bazı kaz türlerinin gagaları, kanatları nispeten küçük düşmanlarına karşı son derece güçlü birer silahtır.
kaz türleri kazlar

Kaz Türleri

Kazlar çok eski çağlarda evcilleştirilmişlerdi

Eski Mısır anladıklarında kaz resimlerine rastlanır. Kaz hikayelere dahi konu olmuştur. Bizdeki altın yumurtlayan kaz hikayesini bilmeyen yoktur. Eski Romalılar kutsal saydıkları kazlar beslerlerdi. Meşhur bir efsaneye göre M.Ö. 390’da Galyalılar bir gece Roma’ya baskın yapmışlar bu sırada kazların bağırması ile uyanan Capitol Tepesi’ndeki Roma askerleri de şehrin düşmanın eline geçmesini önlemişti. Romalılar o tarihten sonra her yıl altından bir kazın da yer aldığı bir geçit resmi tertipler olmuşlardı.
Kazlar ekonomik bakımdan ördekler kadar önemli değillerse de kaz kızartması bir çok ülkede geleneksel bir bayram yemeğidir.

Kazların Yapısı

40’ı aşkın çeşitleriyle bütün dünyaya yayılmış bir alt familya meydana getiren kazların derli toplu bir vücutları nispeten kısa boyunlarıyla gagaları vardır. Bacakların nispeten uzun olduktan başka vücudun hemen hemen ortalarında yer aldığından kazların yürüyüşüne badi badi denilemez. Başlarından uzun olmayan gagaları üstte kubbeli altta düz kökünde çok yüksek yanlarda sert dişlerle silahıdır. Ayak parmakları perdelidir. Kanatları uzun enli ve uçlarına doğru sivri tüyleri fevkalade yumuşak ve sık tüylerinin altında hav boldur. Erkek kazla dişisinin arasında hemen hemen fark yoktur.
Her kıtanın kendine öz kazları vardır. Bu kuşlar öbür kazsılara kıyasla vakitlerinin daha az bir kısmını suda geçirirler karada yaşamayı tercih eder hatta bazen ağaçlara bile çıkarlar. Yürüyüşleri öbür kazsılarınkinden üstündür. Buna karşılık ördeklerle kuğular kadar usta birer yüzücü değillerdir. Fakat gene de fena yüzmezler ve bir tehlike karşısında hayli derinlere dalabilirler. Güzel uçarlar ve bir nefeste çok uzaklara yol alabilirler.
Bütün Kazlar tercihen otçuldurlar fakat böcek yumuşakça ve küçük omurgalı hayvan yiyen türleri de vardır. Sürü halinde bulundukları vakit çiftçiyi büyük zarara sokabilirler fakat buna karşılık tüyleriyle insanlara bol para kazandırırlar.
Kaz çeşitlerinin çoğunluğunun yetişkinken yakalanmaları halinde dahi kolay evcilleştirildikleri ve esaret hayatında da üredikleri düşünülürse bunların pek azından kümes hayvanı olarak yararlanılmasına ne kadar şaşılsa yeridir.

Kazlar yavrularına nasıl bakarlar?

kaz yavrusu

Erkek ve dişi Kazlar ölünceye kadar bir arada kalmak üzere birleşirler. Avcıların ve başka düşmanlarının elinden kurtulmayı başardıkları takdirde 30 yıl hatta biraz daha fazla yaşayabilirler. Üç yaşına gelince üremeye başlarlar. Yuvalarını bir bataklığın sığ sularındaki bir adanın ya da bir tümseğin üzerinde yaparlar. Böylece yavrularını ve kendilerini tilki gibi yağmacılardan emniyete alırlar. İnce tüylerle kaplı sarı yavrular bir aylık kuluçka süresinden sonra genellikle haziranda yumurtadan çıkarlar. Baba kaz bu sırada yuvanın yakınlarından ayrılmaz. Bir düşman eşine veya yavrularına saldıracak olursa yiğitçe saldırıya geçerek tıslar ve kanatlarıyla şiddetli darbeler indirir.
Aile yiyecek peşinde bataklıkta yüzerken anne ile baba yavru kazları göz önünden ayırmaz. Genç kazlar sonbaharda anneyle babalarına tıpatıp benzemiş olurlar. Aile grubu göç ile kış mevsimi sırasında bir arada kalır. Fakat bir dahaki üreme mevsimi başlarken yaşlı kuşlar gençleri aralarından kovarlar.

Başlıca Kaz Türleri

Yaban kazı

Yaban kazı

Yaban Kazı

Yaban kazının özellikle üzerinde durulmaya değer. Evcil kazlarımızın çoğu Avrupa’nın bu adi griyi kazının soyundan gelmektedir. Bir çok dillerdeki Griyi kaz ismi grinin türlü tonlarında olan tüylerinin renginden ileri gelir uzunluğu 80 90 santim kadardır. Yaban kazı yiyeceğinin hemen tamamını karadan temin eder. Tarlaları ve bostanları ziyaret ederek çiftçilere büyük zarar verir. Yaşını almış dişileri 7-14 beyaz yumurta yumurtlar.
Çin kazı da evcilleştirilerek dünyanın bir çok kısımlarına götürülmüştür. Bu tür, gagasının üzerindeki yumrumsu bir çıkıntıdan tanınır. Boynunun belirli bir kavisi vardır. Gayet dik yürür.

Büyük kar kazı

Büyük kar kazı
Büyük kar kazı yaban kazının akrabasıdır. Bu kaz siyah kanat tüylerinin dışında bembeyazdır. Grönland’da ve yakın bölgelerde yuvasını yapar, kışı ise güney atlantik okyanusu kıyılarında geçirir.

Küçük kar kazı

Küçük Kar Kazı
Bu kaz da siyah kanatlı tüylerinin dışında bembeyazdır. Bilimsel isminden de anlaşıldığı üzere uzak Kuzeysel enlemlerde ve kuzey kutbu bölgelerinde yuva yapar.

Mavi kaz

mavi kaz

Mavi kazak Amerika Kazlarının arasında en az tanınanıdır. Kanada’daki üreme alanları ancak 1929 yılında keşfedilmişti. Küçük kar kazıyla bir çeşidi sanılacak derecede yakın akrabadır.
Kaz sürüleri özellikle bataklık bitkilerinin kökleri ile beslenirler. Pisboğazlıklarından ötürü dönümlerle otu kökünden sökerler. Mavi Kazlar o kadar şişmanlarlar ki bazı söylentilere göre bazısı avcılar tarafından vurulduktan sonra yere düşünce patlamaktadır.

Deniz kazları

deniz kazı
Deniz Kazları öteki türlere nispetle ufak ve derli topludurlar. Gagaları kuvvetsizce, dişleri de zayıftır. Kanatları çok uzundur, kuyruğun sonuna kadar uzanır. Kuyrukları kısa ve yuvarlağımsıdır.
Bu kazlardan boynu hilalli kazın boynunun her iki yanında yarım ay şeklinde bir beyaz leke dikkati çeker. Uzunluğu 62 santim olan bu kazın yurdu eski ile yeni dünyanın kuzeysel enlemleridir. Boynu Hilalli kaz denizden pek ender olarak uzaklaşan bir kıyı kazıdır. Usta bir yüzücü olduğu gibi, öbür Kazlardan da üstün bir uçucudur. Otlarla deniz bitkilerinden başka, yumuşakçaları da yer. Sonbaharda Avrupa’nın kuzey ve Baltık denizlerin dünyası kumsalları göz alabildiğine bu Kazlarla kaplanır. Çığlıkları bu arada dalgaların gümbürtüsünü bastırır. Kuzeysel enlemlerde eski molarla balinacılar bu kazların binlercesini öldürürler.
Kanada kazının Bu siyahlı ve griyli akrabasıyla ilgili bir efsane bile vardır. Buna göre, İskoçya’nın kuzeyinin ve bu ülkeye komşu bazı adaların kıyılarındaki bazı ağaçların dallarında rengi beyazla kuru yaprak arasında değişen midyemsi kabuklar yetişmektedir. Bunların içinde ufak canlılar bulunmakta, kabuklar erginleşip açılınca da bu küçük canlılar suya düşerek kaz olmaktadır.

Kanada kazı

kanada kazı kazcılık

Kanada kazı Amerika’nın yaban kazıdır. Erkek Kanada kazları 6 kg ağırlığında olabilmektedir. Ortalama uzunlukları 90 95 santim, açılmış kanatlarının eni 180 santim kadardır. Kuşların bu en tetiğini ve en ihtiyatlısını vurabilmek, Avcılar için büyük bir zaferdir. Kanada kazı o kadar ürkek ve şüphecidir ki, insanlara yaklaşmaz bile. Sırtı grimsi siyah, karnı beyazımsı, yanakları beyaz, kafası ve boyunu siyahtır.

Yorum Yaz

2 Yorum