Su kaplumbağası öldü mü kış uykusunda mı nasıl anlaşılır ?

4.3/5 - (19 votes)

Bir türün hayatta kalması, çevreye uyum sağlamasına bağlıdır. Ortamlar nadiren istikrarlı olduğundan, davranışların değişen koşullara uyarlanması gerekir. Bazı ortamlar bir hayvanın varlığını tehdit edecek kadar sert olabileceğinden, söz konusu hayvanın hayatta kalmak için aşırı önlemler alması gerekebilir.

Su kaplumbağaları soğuk havalarda hayatta kalmak için kış uykusuna yatmayı seçer. Kış aylarında düşük sıcaklıklar ve kaynak eksikliği, kaplumbağanın bir kış uykusu durumuna girmesine neden olur, o kadar düşük aktivite durumudur ki, kaplumbağa ölmüş gibi görünebilir.

Evcil su kaplumbağaları için yaz ve kış koşulları pek değişmediğinden kış uykusuna yatmayabilir. Eğer kış aylarında ev ortamında da sıcaklık düşüşü olursa ve su kaplumbağası ısıtılmıyor ise evcil su kaplumbağası da kış uykusuna yatabilir.

Su kaplumbağaları kış uykusunda iken sanki ölmüş gibi hareketsiz durumdadırlar. Bu yüzden kış uykusuna yattığı zaman öldü zannedenler olmaktadır.

Peki su kaplumbağası öldü mü kış uykusunda mı bunu nasıl anlarız ?

Su kaplumbağası öldü mü kış uykusunda mı ?

Kaplumbağalar ektotermik hayvanlardır, yani vücut sıcaklıkları dış ortamlarına bağlıdır. Dış etkenlerle termoregüle edemedikleri zaman metabolizmalarını, oksijen gereksinimlerini ve diğer organik fonksiyonlarını en aza indiren stratejiler kullanırlar.

Su kaplumbağaların türüne göre farklı zamanlarda çeşitli uyku şekilleri vardır. Su kaplumbağaları aslında tam olarak kış uykusuna yatmaz. Kış uykusu denilen şey vücut ısısını 0 ºC civarına düşüren ve derin bir uykuya dalma hali olup gerçek kış uykusuna ayı, dağ sıçanı, yer sincabı ve bazı yarasa türleri gibi memeli hayvanlar yatmaktadır. Kış uykusunun teknik terim olarak ismi hibernasyondır.

Su kaplumbağalarının kış uykusu için de hibernasyon terimini kullananlar var ise de aslında su kaplumbağaları tam bir kış uykusuna yatmazlar. Su kaplumbağası gibi sürüngen hayvanların kış uykusu brumasyon olarak adlandırılır. Brumasyon bir uyuşukluk hali olup hibernasyon ile arasındaki fark brumasyona girmiş canlının yemek yeme ihtiyacı olmasa da zaman zaman su içmesidir.

Yani brumasyonu hibernasyonun bir tık hafif hali olarak da görebiliriz. Su kaplumbağaları soğuk aylar geçene kadar 2-3 ay boyunca kımıldamadan, yemek yemeden kalabilir. Bu süreçte kalbi çok yavaş atar.

Kaplumbağalarının diğer bir uyku çeşidi ise aestivasyon olarak bilinir ve yaz aylarında meydana gelir. Kaplumbağalar kendi vücut ısılarını kendileri ayarlayamadıkları için yazın sıcaklarında yaz uykusuna yatmayı seçerler. Böyle yapmazlar ise vücutları aşırı ısınır ve susuzluktan ölürler.

Kaplumbağaların her iki uyku durumu da ölümü andırırcasına uzun süreli ve sessizdir.

Peki bir su kaplumbağası uykuda mı yoksa öldü mü nasıl anlayacağız ?

Yeme davranışları

Su kaplumbağaları brumasyona girmeden önce hazırlık yaparlar. Bu konuda en önemli hazırlık kış uykusuna boş bir sindirim sistemi ile girilmesidir. Bu yüzden kış uykusuna girmeden haftalar öncesinden aşamalı olarak yemek yemeyi azaltırlar ve keserler.

Eğer su kaplumbağası yemek yemeği aşamalı olarak değil de aniden kesti ve hareketsiz kaldı ise kış uykusunda değildir, ölmüştür.

Uyku yeri seçimi

Su kaplumbağası kış uykusuna yatmadan önce uygun bir yer ararlar. Genellikle kendilerini kuma gömerler. Eğer su kaplumbağası açıkta bir yerde hareketsiz kalmış ise ölmüş demektir.

Uyaranlara tepki verme

Uykudaki bir su kaplumbağası neredeyse ölü gibidir ama yine de uyaranlara tepki verebilir. Örneğin kuyruğunu, bacağını sıktırırsanız refleksle geri çeker. Eğer hiç bir etkiye tepki vermiyorsa ölmüş demektir.

Nefes alma

Su kaplumbağaları kış uykusunda iken seyrek de olsa nefes alırlar. Eğer sabırlı iseniz nefes alışını gözlemleyebilirsiniz.

Su içme

Su kaplumbağaları seyrek de olsa kış uykusunda iken su içer.

Su kaplumbağası ölüm belirtileri

Kaplumbağalarda yaygın olarak görülen bazı yaşamı tehdit eden veya ölümcül hastalıklar , ölmek üzere olduklarını gösteren belirli semptomlara sahip olacaktır . Mesela;