Hayvanlar nasıl uyur ?

Filler, atlar fareler nasıl uyur ? Fillerin nöbetçisiz pek uyuyamadıklarını, bazı Afrika balıklarının, susuz dere yataklarında «kuru uyku» ya yattıklarını, bazılarının da horladıklarını bilir misiniz?

Köpekler nasıl uyur ?

Çoban köpeği uyumaya karar verdiği vakit daima aynı hare­ketleri tekrarlar. Önce esner ve gerinir, sonra ayağa kalkarak köşedeki, her zamanki yerine yürür, birkaç kere kendi etrafında döner, en sonunda da külçe gibi yere çökerek başını ön ayak­larının üzerine dayar. Alışık olduğu kimselerin gidip gelmesi, çoban köpe­ğini uykusunda hiç rahatsız etmez. Ama bir yabancı yaklaşmaya görsün… Çoban köpeği o zaman derhal homur­danmaya başlar, ensesindeki kıllar di­ken diken olur, kasları gerilir, sonra hayvan birden arı sokmuş gibi havla­yarak ayağa fırlar. Köpek nasıl oluyor da derin uykudayken ya­bancıların ayak seslerini ta uzaktan ayırt edebiliyor? Bu, bir tabiat sırrıdır.

Bütün memeliler çok uyku uyurlar. Bir köpek belki 5 gün yemeksiz yaşayabilir, ama 5 günlük uykusuzluğa dayanamaz. Gündüzün uyuk­lar, fakat en ufak bir tehlike karşı­sında, derhal uyanır. Gündüzün uyuklayanların arasında kediler, atlar ve inekler de vardır. Açıkta uyuyan kedi­ler, öğle uykuları için mümkün mer­tebe yüksek yerler veya etrafı çitle çevrili bahçeler seçmek suretiyle ken­dilerini tehlikelerden korurlar.

Yabani Hayvanların Uykusu

Yabani hayvanların birçoğu ancak ortalık kararırken tam manasıyla uyanır. Geyik türleri günün en büyük kısmını yarı uyku halinde geçirirler. Tilki de yorucu bir geceden sonra dinlenmek üzere emin bir yere sokulur. İşitme ve koku alma duyguları bu arada her an kaçmaya hazır olmasını sağlar. Buna karşılık sansarın uykusu o kadar ağır­dır ki, uyanması için gerçekten şiddetli bir gürültünün kopması lazım gelir.

Kendine Yatak Yapan Hayvanlar

Hayvanların çoğu civarda bulduk­ları otları, yaprakları ve dalları kendilerine yatak yaparken, şempanzeler sar­maşıkların arasında, yapraklar ve kü­çük dallarla astarladıkları bir cins ha­mak vücuda getirirler. Kocaman vücudu olan filler nasıl uyur derseniz, fil gibi sürü hayvanlarının, dinlendikleri yerlerin et­rafına nöbetçiler yerleştirdiklerine dik­kat edilmiştir. Özellikle Hindistan’da kuvvetli erkek filler ancak birkaç erkek fil nöbete geçtikten sonra yere çökmektedirler.

Kuşlar Nerede Uyur ?

Kuşlar yuvalarını sadece kuluçkada oturmak ve yavrularını barındırmak
için kullandıklarından, geceyi geçirmek üzere kendilerine bir ağaç ararlar. Ses­siz ve sakin bir yerde olmasına dikkat edilen bu ağaç, çok kere bütün bir kuş sürüsüne tünek vazifesi görür. Martı gibi deniz kuşları uykudayken küçük dalgaların üzerinde sürüklenir­ler, ördeklerle kazların da suyun üze­rinde uyudukları dikkati çeker.

Balıklar nerede ve nasıl uyur ?

Alabalıklar, turna balıkları ve havuz balıklarının görünüşe bakılırsa derin bir uykuları yoktur, sadece uyuklar gö­rünmekte ve en ufak bir tehlike karşısında şimşek gibi harekete geçmek­tedirler. Öyle iken bilginler Amazon nehrinde uykuda derin soluklar alan, hatta horlayan bir balık keşfetmişlerdir. Bir İngiliz heyeti de Batı Afrika’da, başını kuru bir kum yığınının içine sokan, sonra suya salıverilince ok gi­bi yüzüp giden bir balığa rastlamış­tır. Bu durumun sebebi basittir: Bir­çok Afrika nehirleri bazı mevsimler­de kurur. Balıklar bu felâketi ancak yukarıda tarif edilen, kuru uykuya yat­mak suretiyle atlatabilirler. «Kuru uy­kuları», herkesçe bilinen birçok hay­vanların kış uykusunu andırır.

Hayvanlar Rüya Görür Mü?

Köpekler uykuda homurdanır ve diş­lerini gösterirler. Kediler ise tırnaklarını çıkarırlar. Atlar gene uykuda acı acı kişner. Fillerle maymunların da ormanda uykudayken boru gibi sesler çı­kardıkları ve çığlıklar salıverdikleri olur. Rüya konusu, hayvanlar dünyası­nın henüz iyice aydınlatılmamış yön­lerinden biridir. Bununla beraber me­meli hayvanların, arada bir insanlar gi­bi, rüyada korkunç maceralar yaşadık­ları söylenebilir. Bu arada av köpekleri­nin uykudayken bir av sırasındaki koşu, havlayış ve hamle gibi hareketlerini en ince teferruatına varıncaya kadar tekrarladıklarına dikkat edilmiştir.

Uçarak Uyuyan Kuş

İsviçreli kuş uzmanlarından Weitnauer, kırlangıç ailesinden bazı kuş­ların geceleyin gökte gözden kaybolduk­larına ve ancak sabah erken döndüklerine dikkat etmişti. Weitnauer bir gün bu kuşları uçakla takip etti. Ne­ticede son birkaç tanesini 1500 metre yükseklikte buldu. Bu kuşların gökte geceleyip gecelemedikleri sorusu bugün için hâlâ kesinlikle cevaplandırılama­mış bazı problemler arasında bulun­maktadır.