Fıtık, köpeklerin karşılaştığı sağlık sorunları içinde en ön sıralarda görülür ve iç organın normalde içinde bulunduğu vücut bölgesindeki zayıf noktadan dışarı çıkması ile oluşur. Vücutta olması gereken bazı yapıların yerinde ve durumunda değişiklikler görülür. Köpeklerde fıtıklar karın bölgesi, arka bacaklardaki kasık bölgesi ve göğüs diyafram bölgesi yakınında bulunur.
Fıtıklar genelde genetik ve travma sonucu oluşur ve her yaşta görülebilecek rahatsızlıklardır. Travma sonucu fıtık sonucu küçük bir köpek bile hasta olabilir. Yavru köpeklerde fıtık olmaz gibi yanlış bir algıya kapılmak doğru olmaz. Kasık şişkinliği ya da ciddi kusma gördüğünüz bir köpeği zaman kaybetmeden veterinere götürmelisiniz. Böyle durumlarda zaman kaybetmek çok riskli sonuçlar doğurabilir. Bakteriyel toksinler dokular yıkıldıktan sonra köpeğin vücuduna girerse köpeğin ölümü ile sonuçlanabilecek kadar büyük durumlara sebep olabilir. Köpeğiniz hemen muayene olmazsa bir iki gün içerisinde hızla zarar görecektir. Fıtığın durumuna göre tedavinin seyri belirlenmelidir.
Köpeklerde Fıtık Belirtileri
-İştahsızlık
-Kusma
-Kramp
-Bacakta uyuşma
-Uyuşukluk
-Hareketsizlik
-Şişkinlik
-Kızarıklık
-Şiddetli ağrı
-Nefes ve kalp hızında artış
Köpeklerde Fıtık Nedenleri
Köpeklerin çoğunda genetik nedenler fıtık oluşumunda etkilidir. Anne köpeğin fıtıklı bölgesi yavru köpekte de görülebilir. Yaşanan travmatik durumlar da köpekte fıtık oluşturabilir. Travmatik durumların çoğu doğumun ilk haftalarında yaşanır. Baskı ya da birden alınan darbeler köpeklerde fıtık sebebi olabilir.
Göbek fıtığı dişi köpeklerde erkeklere oranla daha çok görülmektedir. Göbek fıtığı hızlı büyüyüp göbek deliğinden iç organlara kolay girebileceğinden ameliyatlarda acil kabul edilmektedir. Kasık fıtığı da erkek köpekler de daha çok görülür. Yani cinsiyetin de fıtık üzerinde etkisi vardır.
Köpeklerde Fıtık Tanısı
Köpeğin durumunda değişiklik hissedilir hissedilmez hemen veterinere gidilmelidir. Göbek fıtıklarında köpeğinizin göbeğinde fındık ya da ceviz büyüklüğünde şişlik hissederseniz veterinere başvurmalısınız. Ağızdan ya da iğne enjeksiyonu yardımı ile yapılan çalışmalar tedaviye başlamadan önce genel bilgiler sunar. Köpeğin kısırlaştırılmış olup olmaması veterinere verilmesi gereken bilgiler arasındadır. Röntgen ve filmler kullanılarak fıtığın yeri ve durumu tespit edilmeye çalışılır. Fıtıkların yanlış yere doğru ilerleyen dokudan oluştuğunu düşünürsek veteriner, vücudun belli bölgelerinde doğru görünmeyen şeyleri arayacaktır. Yani olması gereken gibi olmayan ya da doğru görünmeyen yerlerde fıtık tespit edilecektir.
Solunum veya karın bozuklukları yanında veteriner sert ve ağrılı kabarıklıkları da aramaktadır. Bakteriler kas dokusunda gezindikleri sürece bu sert çıkıntılar ölümcül sonuçlara kadar ulaşabilir. Enfeksiyon bulunan bölgelerin tedavisi daha zor gerçekleşir.
Fıtık belirlendikten sonra köpeğin durumuna göre tedaviye geçilir. Küçük ya da büyük fıtıklar birbirinden farklı şekilde tedavi edilmektedir. Fıtık olan bölge çeşitli tedaviler yolu ile iyileştirilir.
Köpeklerde Fıtık Tedavisi
Ön tedavide köpeğin kısırlaştırılmış olup olmaması önemli bir bilgidir. Fıtık azaltılabilirse doğru bölgeye geri itilip tedavi edilebilir. Karındaki fıtık karın boşluğuna doğru itilip oraya gömülür ve o bölge bantlanır. Bazı bölgelerdeki fıtıklarda bunu yapmak mümkün olmayabilir. Fıtık ne kadar erken algılanırsa o kadar kısa sürede tedavi etmek mümkün olabilmektedir. Boğulmuş fıtık seviyesine gelmiş durumlarda kan dolaşımı kesildiğinde ameliyat zorunlu bir işlem olur.
Ameliyat, dokunun kendisini diğer organlara bağlamasını önlemek için de gereklidir. Ameliyat edildikten sonra istenmeyen durumlar gelişirse geç kalmadan doktora başvurulmalıdır. Şişme, ağrı, kızarıklık, kanama gibi durumlar ameliyat sonrasında iyi gözlenmelidir. Belirtiler oluşursa köpeği veterinere götürüp muayene ettirmek gerekir. Küçük olan ve büyümeyen fıtıklar tedavi edilerek köpek kendi haline bırakılır.
Küçük olan fıtıkları veterinerler genelde normal karşılamakta ve ameliyata gerek duymamaktadır. Büyüme ihtimali olan ve köpeğin hayatını etkileyecek duruma gelmiş olanlar ameliyat edilir. Fıtık ameliyatları acil durum olarak görülmemekte ve uygun zamanda operasyon gerçekleştirilmektedir. Köpeğin fıtığının büyümesinde çok hareketli olması ve ani hareketleri de etkilidir. Erkek köpeklerde görülen kasık fıtığı arka bacaklara yakın olabilir. Erkek köpeklerin küçük fıtıkları bazen tıbbi yardım almadan kendiliğinden kapanabilir.
Dişi ve hamile olan köpekler ise tıbbi yardım almadan iyileşemez. Tedavi sırasında köpek hamile mi kısırlaştırılmış mı sorusu önem taşır ve tedavinin şeklinde etkilidir. Evcil hayvan sahiplerinin veterinerin antibiyotik reçetesini ve diyet listesini eksiksiz uygulaması gerekir. Tedavinin devamlılığı ve köpeğin sağlığı için evdeki bakım da çok önemlidir. Evdeki tedavinin seyri hakkında evcil hayvan sahipleri veterineri bilgilendirmelidir.
Köpeklerde Fıtık Tedavisi Sonrası Bakım
Evcil hayvan sahipleri tedavi sırasında yavaş sindirim nedeni ile köpeği normalden daha sık beslemek zorunda kalabilir. Köpeğin iyileşmesi için veterinerin talimatlarına uyulmalıdır. İyileşme süresi yapılan tedaviler ile değişebilir. Fıtık kendiliğinden ya da ilaçla tedavi edilemezse ameliyat edilmesi şarttır. Ameliyat başarılı olduğu sürece köpek sağlıklı yaşamına geri dönebilir. Köpeklerin fıtık ameliyatı kolay gerçekleşir ve ameliyat sonrası kısa sürede iyileşirler.
Genetik nedenler ile oluşan fıtıklarda annenin fıtığı gibi yavruda da fıtık oluşmaktadır. Genetik bozukluklarla geçen fıtığı durdurmak ya da engellemek mümkün değildir. Hamile köpekte fıtık olduğu anlaşılırsa bozukluğun devam etmesini önlemek için hemen tedaviye başlanmalıdır. Yavru köpekler ve anne köpek ile doğacak başka köpeklerin de böyle olmaması için geç kalmadan kısırlaştırılmalıdır. Evcil hayvan sahipleri veteriner ile birlikte buna karar verip tedavi belirlenmelidir.
Evcil hayvanların sağlık sorunları görmezden gelinmemelidir. Erken tanı ve teşhis sonucunda köpeklerdeki fıtığın da tedavisi mümkündür. Küçük olan fıtıklar zamanla büyümekte ve hayvanların hayatını zorlaştırmaktadır. Özellikle hamile köpeklerdeki fıtıklar onları daha fazla yıpratır.
Veteriner muayenesi ardından tedavi edilen köpeklerin evde bakımı da çok önemlidir. Ameliyat olan köpeğin zarar görmemesine ayrıca dikkat edilmeli ve enfeksiyonlardan korunmalıdır. Köpeğin tedavisi sırasında temizliğine ve bakımına daha da özen göstermek gerekir. Evcil hayvanlar ağrısını ya da acısını söyleyemediği için sahiplerinin onları iyi tanıması ve değişiklikleri hemen fark etmesi gerekir. Erken anlaşılan hastalıkları iyileştirmek daha kolay olacaktır.
